Mendelssohn en Geiger

Belangrijke mensen in de joodse verlichting:
·         Mozes mendelssohn:
§  Geboren in dessau in 1729.
§  Gestorven in berlijn in 1768.
§  Duits-joods filosoof en voortrekker van de joodse verlichting.
Abraham geiger:
§  Geboren in frankfurt am main in 1810.
§  Gestorven in berlijn in 1847.
§   Oprichter van reformjodendom.

§  Wilde het idee van het uitverkoren volk verbannen.

Stromingen binnen het Jodendom

Er zijn vier verschillende stromingen te onderscheiden in het vroegere jodendom:
·         De sadduceeën:
§  priesterstand en adel
§  letter van de wet
§  tegen mondelinge leer
·         De farizeeën:
§  tegen sadduceeën
§  mondelinge leer hoog in aanzien
§  kern van de Thora volgens Hillel: wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.
·         De essenen:
§  leefden in grotten in de woestijn
§  natuurlijke dood gestorven na verwoesting tweede tempel
§  kennis over hen komt uit de Dode Zee Rollen
·         De zeloten:
§  Zeeloot=ijveraar
§  1e eeuw van de gangbare jaartelling

§  geen andere heer boven zich dan God

Joodse verlichting

Haskala
Haskala is de joodse term voor verlichting. Deze verlichting had een belangrijk gevolg: het jodendom werd gesplitst in een orthodoxe en een liberale joodse gemeenschap. Er was een verschil tussen de letter van de wet, en de geest van de wet vonden zij.
·         Het orthodoxe jodendom:
§  conservatief, behoudend
§  de leer moet letterlijk genomen worden.
§  Halacha (Joodse leefregels) liggen voor altijd vast
§  Joods wanneer geboren uit Joodse moeder
·         Het liberale jodendom:
§  vrijheid
§  aanpassingen in de Halacha en Joodse leer
§  minder streng in de leer
§  Joods bij joodse moeder of vader.
Vijf belangrijke verschillen:
1.       De toelichting en aanvulling op de voorschriften in de mondelinge Thora
2.       De vraag wie jood is
3.       De plaats en gelijkberechtiging van vrouwen en meisjes (ten opzichte van mannen en jongens)
4.       Meisjes en jongens wel of niet samen tijdens de les op school
5.       De bereidheid de maatschappelijke en juridische scheiding van kerk en staat te accepteren.

Reformjodendom:

Zien de thora niet als bindend, niet als letterlijk na te volgen wet. Alleen als boek met verhalen geschreven door verschillende mensen. Meest verlichte stroming in de haskala.

Begrippen

Nog meer begrippen

Responsa literatuur en Joodse begrippen

Begrippen binnen het jodendom: Responsa literatuur, Halacha, Misjnee Thora en Sjoelchan Aroech, wat is of betekent het?

Abraham, Izaak, Jacob en Mozes en JHWH

Heet God wel God in het jodendom? En wie zijn de belangrijkste personen binnen het geloof? Dat wordt in dit bericht verteld. 

De Tien Geboden

Een belangrijk onderdeel van de joodse leefregels zijn de Tien Geboden. In dit bericht worden ze beschreven.

Schema van de Tenach

In dit bericht een overzichtelijk schema van De Bijbel en daarbij de Tenach verder uitgewerkt.

Ethiek en de decaloog

Er wordt onderscheid gemaakt tussen ethiek en waarden en normen